Szanowni Państwo,
Oddaję w Państwa ręce drugi numer „Współczesnej Dietetyki” wydany w 2024 roku. Tematem numeru są Nowe wytyczne w zakresie suplementacji folianami, witaminami z grupy B oraz choliną w okresie przedkoncepcyjnym, ciąży i laktacji.
Informacje w nim zawarte wskazują na istotność prawidłowej suplementacji aktywnej formy kwasu foliowego (5-metylotetrahydrofolian) zarówno w celu zapłodnienia, jak i prawidłowego przebiegu ciąży i rozwoju dziecka w przyszłości. Ponadto po raz pierwszy zwrócono uwagę na cholinę, która odgrywa istotną rolę w rozwoju mózgu płodu oraz formowaniu połączeń nerwowych. Ponadto właściwa podaż w diecie choliny w czasie ciąży wpływa na funkcje poznawcze, zachowanie oraz pamięć potomstwa. Jednocześnie cholina wraz z witaminą B6 i B12 wpływają na prawidłowe procesy metylacji, które zapewniają właściwy rozwój płodu i przebieg ciąży poprzez zapobieganie m.in. hiperhomocysteinemii.
Drugim istotnym artykułem, zwłaszcza dla dietetyków praktyków, jest Wpływ leków przeciwdepresyjnych na masę ciała. Depresja jest to choroba charakteryzująca się obniżeniem nastroju, nieadekwatnym do życiowych okoliczności, często racjonalnie nieuzasadnionym. Szacuje się, że na świecie choruje około 264 mln osób (dane na rok 2017), a do 2030 roku problem ten będzie dotyczył około 23% światowej populacji. Podstawą leczenia tej jednostki chorobowej jest farmakoterapia, która w zależności od rodzaju substancji czynnej może zwiększać masę ciała, prowadząc do otyłości. Wiedza o tego rodzaju zależności warunkuje kompleksową opiekę dietetyczną nad pacjentem z depresją.
Z kolei publikacja Wpływ leków IPP na rozwój SIBO opisuje, jakie konsekwencje niesie przedłużające się przyjmowanie inhibitorów pompy protonowej.
Ponadto w niniejszym numerze zamieszczono artykuły dotyczące braku miesiączki (amenorrhea) u pacjentek z jadłowstrętem psychicznym oraz wpływie diety na to zjawisko.
Istotne są także informacje zamieszczone w wywiadzie z prezesem Grzegorzem Kosteleckim o nowej ustawie o zawodach medycznych.
W najnowszym numerze „Współczesnej Dietetyki” omówiono także wsparcie żywieniowe w kacheksji, jak i postępowanie żywieniowe w biegunkach.
Zachęcam do lektury,
dr n. med. Aneta Kościołek
Zamów prenumeratę
Zalecenia żywieniowe, plany dietetyczne, konsultacje to w dzisiejszych czasach często jest niewystarczające. Coraz więcej pacjentów sięga po wsparcie suplementami diety. Dietetyk to jeden ze specjalistów, który może ustalić odpowiedni i indywidualny plan suplementacji. Jeśli jesteś dietetykiem, który szuka rozwiązań dla swoich podopiecznych jaki i dla swojego biznesu poznaj program ambasadorski do MyBestPharm.
Aby zapobiec wadom cewy nerwowej, zaleca się osiągnięcie optymalnego poziomu kwasu foliowego w surowicy krwi jeszcze przed zajściem w ciążę, co może być szczególnie trudne w przypadku ciąż nieplanowanych. Zalecana dawka kwasu foliowego dla wszystkich kobiet w ciąży wynosi 0,4–0,8 mg dziennie.
Endometrioza jest przewlekłą chorobą charakteryzującą się obecnością błony śluzowej macicy wraz ze zrębem poza pierwotnym miejscem lokalizacji czyli jamą macicy. Schorzenie to jest powszechnie występującą chorobą u kobiet w wieku rozrodczym, a jej częstość występowania wynosi 10–15% . Natomiast wśród kobiet leczonych z powodu niepłodności wzrasta do 50%. Najczęściej pierwsze objawy endometriozy pojawiają się przed 20. r.ż.[1,2].
Młody sportowiec nie jest „miniwersją” dorosłego. Jego anatomia, fizjologia, zapotrzebowanie energetyczne na składniki odżywcze są odmienne z powodu nasilonego procesu wzrostu organizmu, a potrzeby energetyczne są nieproporcjonalnie duże do rozmiarów ciała. Niedożywienie może prowadzić do zwiększonego ryzyka kontuzji, pogorszonej regeneracji oraz nieosiągnięcia optymalnej gęstości mineralnej kości.
Istnieje dość istotna grupa leków, która w sposób znaczący wpływa na zmianę masy ciała u pacjentów leczonych przeciwdepresyjnie. Priorytetem powinno być zatem ścisłe monitorowanie zmian masy ciała podczas leczenia zaburzeń nastroju. Konieczne staje się więc opracowanie wytycznych stosowania leków przeciwdepresyjnych z uwzględnieniem ich zmian w zakresie masy ciała (…)
Ludzka mikrobiota jelitowa określana jest jako zespół ponad 1500 gatunków, które należą do 50 rodzajów, a te do 17 rodzin1 .Dominują tutaj dwa główne typy – Bacteroides i Firmicutes2. Mikroflora jelitowa ma istotny wpływ na homeostazę oraz odporność organizmu3. Zaburzoną równowagę bakteryjną określa się terminem „dysbioza”, która może wywołać lub zaostrzyć przebieg wielu patologii4. Zespół przerostu bakteryjnego – SIBO charakteryzuje się różnicami w jakości, ilości oraz lokalizacji mikroflory jelita cienkiego. Stany, które towarzyszą SIBO, mogą wpływać na rozwój dysbiozy jelitowej1.
Mimo nieustannego postępu nauki mikrobiom jelitowy – czyli zespół drobnoustrojów kolonizujących przewód pokarmowy – nadal pozostaje niewiadomą w wielu kwestiach.
Specjaliści zajmujący się badaniem ekosystemu jelitowego uważają, iż w chwili obecnej posiedliśmy zaledwie kilka procent wiedzy na temat realnego wpływu mikrobów jelitowych na procesy zachodzące w ludzkim ustroju.
Dowiedziono, że w przypadku zbyt niskiego stężenia witaminy D we krwi [25(OH)D < 30 nmol/L] dochodzi do utraty 1% masy kostnej rocznie – stąd też wskazano 30 nmol/L jako wartość graniczną, poniżej której mówi się o dużym ryzyku rozwoju osteoporozy. Warto podkreślić, że nawet według oficjalnych zaleceń dotyczących terapii osteoporozy warunkiem skuteczności leczenia jest, obok wyrównania bilansu wapniowo-fosforanowego, uzyskanie i utrzymanie optymalnego stężenia witaminy D we krwi.
(…) Część chorych jest niezdiagnozowana lub diagnozowana zbyt późno, kiedy nie jest możliwe odwrócenie toczących się w organizmie niekorzystnych procesów. Co więcej, obraz wyniszczonego pacjenta onkologicznego jest powszechnie akceptowany, również częściowo przez pracowników ochrony zdrowia.
Magnez jest to dwuwartościowy pierwiastek, jeden z najważniejszych jonów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Magnez jest kofaktorem ponad 600 enzymów biorących udział w metabolizmie komórkowym i wielu procesach biologicznych. Jest niezbędny do syntezy ATP, biosyntezy i stabilności kwasów nukleinowych, syntezy białek, a także fosforylacji oksydacyjnej. Jego niedobór zaburza pracę mięsni, w tym serca, a także układu nerwowego1 .
Pojawiający się u pacjenta obrzęk tkanek może być manifestacją większych problemów zdrowotnych, chociażby niewydolności serca, nerek, wątroby, układu krwionośnego czy limfatycznego. Stąd wynika konieczność dokładnych badań i całościowego spojrzenia na jego zdrowie. Przyjrzyjmy się czynnikom, których wynikiem może być powstanie obrzęków oraz działaniom, które mogą stanowić profilaktykę i wspomagać leczenie.
Obecnie dietetyk jako jeden z niewielu już zawodów medycznych, którego kształcenie odbywa się tylko na poziomie studiów wyższych, nie posiada prawnej ochrony swojego tytułu. Oczywiście, wszelkie wymogi ustawowe, które w pierwotnej wersji projektu ustawy o niektórych zawodach medycznych były dla dużej części środowiska dietetyków tzw. gabinetowych kontrowersyjne i stanowiły źródło niepewności i stresu, zostały w ostatecznej wersji złagodzone również dzięki staraniom PTD.
