Zaćma (tzw. katarakta) − to jednostka chorobowa, w której dochodzi do utraty zdolności przepuszczania i załamywania promieni świetlnych przez soczewkę oka, w konsekwencji czego wraz z wiekiem pogarsza się ostrość widzenia osoby dotkniętej tą chorobą, z możliwością wystąpienia w niektórych przypadkach całkowitej utraty wzroku. Ta degeneracyjna choroba oczu prowadzi do zmętnienia soczewki – substancje białkowe budujące jej włókna pod wpływem różnych czynników środowiska zabarwiają się na ciemno, ulegają postępującemu niszczeniu, w ostateczności prowadząc do zaburzeń przezierności, wzrostu ciśnienia osmotycznego i odwodnienia soczewki.
Zaćma diagnozowana jest częściej u kobiet i osób w podeszłym wieku (> 60 roku życia). Okuliści rozróżniają dwa rodzaje tej jednostki chorobowej: zaćmę wrodzoną oraz nabytą. Wśród tej drugiej wyróżnia się dodatkowo zaćmę pierwotną starczą, zaćmę przedwczesną i zaćmę wtórną.
Na uwagę zasługuje zwłaszcza zaćma pierwotna starcza, ponieważ jest ona najczęściej diagnozowana. Za główną przyczynę jej powstania uważa się stres oksydacyjny wywołany wolnymi rodnikami oraz/lub narażenie na działanie takich czynników, jak: promienie UV, promieniowanie rentgenowskie czy ultradźwięki. Liczne publikacje naukowe wykazują, iż w soczewce osób cierpiących na zaćmę gromadzą się produkty peroksydacji lipidów. Co więcej, niedobory w diecie witamin o działaniu antyoksydacyjnym zwiększają ryzyko wystąpienia katarakty. Wraz z wiekiem zmniejsza się także stężenie luteiny i zeaksantyny występującej w soczewce, co może predysponować do wystąpienia choroby. Z kolei zwiększone spożycie tryptofanu i witamin z grupy B może zmniejszać ryzyko zachorowania na zaćmę1, 2, 3, 4.
Natomiast cukrzyca, atopowe zapalenie skóry oraz niektóre leki są najczęstszymi przyczynami wystąpienia zaćmy przedwczesnej.
Do głównych czynników przyczyniających się do wystąpienia wtórnej postaci zaćmy zalicza się m.in.: jaskrę, stany zapalne, tężyczkę, urazy1, 2, 3.
Objawy zgłaszane przez pacjenta podczas wywiadu, które powinny nas zaniepokoić:
- Ostatnio widzę wszystko jakby za mgłą.
- Od jakiegoś czasu przy słabszym oświetleniu lepiej widzę.
- Moje oczy szybko się męczą.
- Wydaje mi się, że przedmioty, na które patrzę, często są zniekształcone.
Zaćma (tzw. katarakta) − to jednostka chorobowa, w której dochodzi do utraty zdolności przepuszczania i załamywania promieni świetlnych przez soczewkę oka, w konsekwencji czego wraz z wiekiem pogarsza się ostrość widzenia osoby dotkniętej tą chorobą, z możliwością wystąpienia w niektórych przypadkach całkowitej utraty wzroku. Ta degeneracyjna choroba oczu prowadzi do zmętnienia soczewki – substancje białkowe budujące jej włókna pod wpływem różnych czynników środowiska zabarwiają się na ciemno, ulegają postępującemu niszczeniu, w ostateczności prowadząc do zaburzeń przezierności, wzrostu ciśnienia osmotycznego i odwodnienia soczewki.
W dalszej części artykułu przeczytacie Państwo między innymi o:
- profilaktyce zaćmy
- wspomaganiu leczenia dietą
- postępowaniu dietetycznym w zaćmie z wykorzystaniem m.in. karotenoidów, witaminy E czy C
Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.
