Celiakia (zwana również chorobą trzewną) − to zespół złego wchłaniania spowodowany spożyciem zbóż zawierających gluten (pszenica, żyto, jęczmień, orkisz), które u osób z predyspozycją genetyczną może skutkować stanem zapalnym jelita cienkiego, zanikiem kosmków jelitowych i wynikającym z tego nieprawidłowym wchłanianiem składników odżywczych, niedożywieniem oraz autoimmunologicznymi reakcjami w stosunku do wielu organów i tkanek. Choruje na nią około 1% społeczeństwa, a zachorowalność cały czas wzrasta.
Diagnoza choroby zakłada występowanie nieprawidłowości w śluzówce jelita cienkiego, m.in. spłaszczenie lub całkowity zanik kosmków jelitowych lub/i dodatnie miano przeciwciał, takich jak IgA przeciwko transglutaminazie tkankowej lub/i innych, które wycofują się po ścisłym przestrzeganiu diety bezglutenowej.
U większości chorych (ok. 65%) znaczna poprawa następuje już w pierwszych tygodniach po wycofaniu glutenu z diety. Jednak istnieje grupa pacjentów (7−30%), która nie wykazuje histologicznej ani kliniczej poprawy mimo braku spożywania glutenu. Nadal występują u nich objawy sugerujące utrzymywanie się choroby, pomimo przestrzegania diety bezglutenowej − nawet po 6 miesięcach. Mówi się wtedy o celiakii opornej na leczenie NRCD (Non-Responsive Celiac Disease). Co więcej, tylko 8% pacjentów wykazuje całkowitą regenerację jelita cienkiego. Brak powrotu do normalnego stanu histologicznego jelita jest zdecydowanie powszechniejszy u dorosłych, niż u dzieci dotkniętych tym schorzeniem.
Zakłada się, że podłożem NRDC u 36% pacjentów jest mimo wszystko nieświadomy kontakt ze śladowymi ilościami glutenu. Co jednak z pozostałymi 64%?
Coraz więcej danych wskazuje na to, że nieprawidłowości śluzówki jelita w tej grupie niekoniecznie są zwiazane z zanieczyszczeniami diety glutenem, ale ze spożyciem innych białek, które również mogą powodować reaktywność immunologiczną w celiakii. Może to nastąpić poprzez tzw. reakcje krzyżowe i inne nadwrażliwości pokarmowe, które są bardziej prawdopodobne w tej grupie chorych, ze względu na przerwanie szczelności bariery jelitowej i wynikającą z tego nasiloną prezentację nie do końca strawionych białek układowi przewodu pokarmowego.
Celiakia (zwana również chorobą trzewną) − to zespół złego wchłaniania spowodowany spożyciem zbóż zawierających gluten (pszenica, żyto, jęczmień, orkisz), które u osób z predyspozycją genetyczną może skutkować stanem zapalnym jelita cienkiego, zanikiem kosmków jelitowych i wynikającym z tego nieprawidłowym wchłanianiem składników odżywczych, niedożywieniem oraz autoimmunologicznymi reakcjami w stosunku do wielu organów i tkanek. Choruje na nią około 1% społeczeństwa, a zachorowalność cały czas wzrasta.
W dalszej części artykułu przeczytacie Państwo między innymi o:
- specyfice realcji krzyżowych
- znaczeniu spożywania produktów mlecznych
- roli białek zastępujących gluten
- badanich serologicznych w monitorowaniu postępów terapii w celiakii
- implikacjach praktycznych
Wypełnij formularz, wpisz kod promocyjny GLUTEN i CZYTAJ WSZYSTKIE ARTYKUŁY - TAKŻE ARCHIWALNE w niższej cenie.
WIĘCEJ O DIECIE BEZGLUTENOWEJ W ARTYKUŁACH:
- Diagnostyka chorób glutenozależnych (nr 16/2018)
- Monitorowanie diety bezglutenowej (nr 13/2017)
- Dieta bezglutenowa - moda czy konieczność (nr 2/2015)
- Ryzykowne geny w celiakii (nr 5/2016)
- Współwystępowanie celiakii i choroby Hashimoto (nr 2/2015)
- Gluten w diecie dzieci i niemowląt a ryzyko celiakii (nr 7/2016)
- Nie tylko dietoterapia - psychologiczne aspekty celiakii (nr 2/2015)
Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.
