Sporty zimowe rozgrywane są w trudnych warunkach środowiska: na lodzie lub śniegu, przy ujemnych temperaturach powietrza, często na średnich lub dużych wysokościach nad poziomem morza. W 2018 roku na Igrzyskach Olimpijskich w Pjongczangu będzie można obejrzeć rywalizację sportowców w 98 konkurencjach, w 15 dyscyplinach sportowych.

Wspólnym elementem dla zawodników wszystkich dyscyplin jest raczej szczupła, umięśniona budowa ciała oraz występujące okresy treningowe o wysokiej intensywności, co wymaga większej podaży energii, składników pokarmowych oraz odpowiedniego dopasowania strategii żywienia i nawadniania przed, w trakcie i po wysiłku fizycznym. Ze wszystkich sportowców dyscyplin zimowych największe wydatkowanie energetyczne mają biegacze narciarscy. Największe wyzwanie żywieniowe dotyczy dożywiania w trakcie biegów narciarskich, redukcji masy ciała u skoczków narciarskich oraz tych sportowców, którzy biorą udział w zawodach składających się z rund i wyścigów kwalifikacyjnych. Żywienie w sportach zimowych stanowi nie lada wyzwanie dla dietetyka, dlatego tak bardzo ważne jest dokładne poznanie danej dyscypliny sportu, z którą przychodzi nam pracować^{1, 2}.

Sporty zimowe rozgrywane są w trakcie sezonu zimowego na śniegu lub lodzie. Pierwsze Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w 1924 r. w Chamonix i wzięło w nich udział 258 uczestników o 16 różnych narodowościach. W dzisiejszych czasach liczbę zawodników na igrzyskach letnich i zimowych moglibyśmy porównać jak 4 do 1. Igrzyska w Vancouver w 2010 r. były największymi igrzyskami pod względem liczby uczestników i dyscyplin^{1, 2}.

Sportowcy zimowi często borykają się z trudnymi warunkami zawodów czy treningów, przede wszystkim z wysokością oraz zimnem. Zawodnicy mogą wykorzystywać odpowiednie strategie służące aklimatyzacji do wyższych wzniesień czy poprawiające wydolność na poziomie morza. Sporty zimowe na zewnątrz przeprowadzane są w temperaturze od -25 do +5°C, a te w pomieszczeniach, na lodzie – od 5 do 10°C. Możliwość uprawiania wielu dyscyplin sportu zależy od stałej dostępności śniegu ulokowanego na wyższych wysokościach (lodowiec). Dodatkowo na półkuli południowej zima jest w innym terminie niż na półkuli północnej, więc możliwość trenowania lub rozgrywania zawodów możliwa jest prawie przez cały rok. Zawody na lodowcach odbywają się na wysokości od 2000 do 5000 m n.p.m. Zimą zawody odbywają się na wysokości od 500 do 2000 m n.p.m.³.

Dla wielu dyscyplin zimowych najbardziej wymagającym okresem treningowym jest czas, w którym zawodnicy wykonują treningi o wysokiej intensywności w zimnie, na wysokości, na śniegu lub na lodzie późnym latem lub wczesną jesienią. Trening w tych warunkach skutkuje zwiększeniem stresu i zmian metabolicznych, które stanowią wyzwanie dla strategii żywieniowych¹.

Wysokość

Na wysokości wydatkowanie energetyczne wzrasta – na 4300 m n.p.m. podstawowa przemiana materii wzrasta o 10–17% w porównaniu do poziomu morza. Obserwuje się również spadek masy ciała, średnio o 1,4 kg/tydzień, oraz zmniejszenie apetytu. Spadek masy ciała wynikający ze wzrostu deficytu energii zwiększa wykorzystanie białka jako źródła energii, prowadząc do negatywnego bilansu azotowego oraz utraty masy mięśniowej. Z punktu widzenia dietetyki bardzo ważne będzie dopasowanie spożycia kalorii do zmian w zapotrzebowaniu.

• strategiach żywieniowych wpływających na radzenie sobie z zimnem
• żywieniu okołotreningowym
• zapotrzebowaniu na energię, węglowodany i białko w zależności od dyscypliny sportowej
• wskazanych składnikach mineralnych i suplementacji
• żywieniu w czasie zawodów