Do grupy wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (PUFA, ang. polyunsaturated fatty acid) zalicza się kwasy tłuszczone omega-3 oraz omega-6. Ich budowa charakteryzuje się długim łańcuchem zbudowanym z atomów węgla oraz grupą karboksylową po jednej i grupą metylową po drugiej stronie łańcucha. PUFA różnią się od jednonienasyconych oraz nasyconych kwasów tłuszczowych obecnością od 2 do 6 cis-podwójnych wiązań pomiędzy atomami węgla¹. Kwasy tłuszczowe omega-3 mają te wiązania zlokalizowane w pozycji trzeciego węgla od końca metylowego. W przypadku tej grupy kwasów (n-3) badania koncentrują się głównie na kwasie α-linolenowym (ALA), eikozapentaenowym (EPA) oraz dokozaheksaenowym (DHA)².

DHA znany jest również jako C22:6n-3, ponieważ w swoim łańcuchu zawiera 22 atomy węgla oraz 6 podwójnych wiązań. Kwas α-linolenowy (ALA) może zostać przekształcony w EPA, a w kolejnych etapach – w DHA. Organizm człowieka może samodzielnie tworzyć podwójne wiązania, jednak jedynie wśród kwasów zawierających podwójne wiązanie znajdujące się po 9 węglu od metylowego końca, dlatego też kwas α-linolenowy musi zostać dostarczony z pożywieniem. Również kwas dokozaheksaenowy powinien zostać pobrany z żywnością, ponieważ przemiany kwasu α-linolenowego, zachodzące głównie w wątrobie, są bardzo ograniczone. Według badań procentowa konwersja ALA do DHA wynosi od 0 do 9,2%^{2, 3}.

DHA pełni niepowtarzalną rolę w mózgu – uczestniczy w metabolizmie komórek glejowych, a także błony komórkowej neuronów. Ilościowo jest najważniejszym kwasem omega-3 w mózgu, ponieważ jest go 250–300 razy więcej niż EPA. DHA stanowi 10% suchej masy mózgu. Odgrywa również rolę w rozwoju funkcji siatkówki oka, wpływając na ostrość widzenia. Jest niezwykle ważny dla kobiet w ciąży oraz w trakcie laktacji, ponieważ przyczynia się do rozwoju psychomotoryki dziecka, jak również zmniejsza ryzyko pojawienia się depresji poporodowej. Wpływa na neurogenezę, proliferację i wzrost aksonów, jak również na masę urodzeniową niemowląt oraz długość trwania ciąży. Ma kluczowe znaczenie dla pompy sodowo-potasowej ze względu na transmisję impulsów nerwowych, bierze udział w transporcie glukozy we krwi i przyczynia się do wzrostu integralności neuronów. Kwasy omega-3 przyczyniają się również do ochrony układu sercowo-naczyniowego. Zmniejszają poziom trójglicerydów, obniżają ciśnienie krwi oraz agregację płytek, jak również przyczyniają się do spadku podatności serca na zaburzenia jego rytmu pracy^{2, 4-7}.

Kwas dokozaheksaenowy powinien zostać dostarczony do organizmu wraz z pożywieniem. Celem zrównoważonej diety jest dostarczenie wszelkich niezbędnych makro- oraz mikroskładników, w tym witamin oraz składników mineralnych. W przypadku eliminacji grupy produktów będących głównym bądź bogatym źródłem pewnych składników pokarmowych wzrasta ryzyko ich niedoboru. W takiej sytuacji warto zastanowić się nad suplementacją. Suplementem diety jest środek spożywczy będący skondensowanym źródłem składników mineralnych oraz witamin, którego zadaniem się uzupełnienie codziennej diety. Może on występować w formie tabletek, kapsułek, saszetek z proszkiem czy drażetek⁸.

• źródłach DHA w żywności
• zaleceniach dotyczących spożycia DHA dla różnych grup pacjentów
• skutkach niedoborów omawianych kwasów