Zadaniem układu immunologicznego jest ochrona organizmu przed czynnikami zewnętrznymi. Funkcjonowanie mechanizmów odpornościowych uzależnione jest od wielu czynników, m.in. uwarunkowań genetycznych, wieku, kondycji zdrowotnej, stresu, a także diety. Jednym ze składników diety o udowodnionym wpływie na układ immunologiczny są kwasy tłuszczowe, które uczestniczą w regulacji odpowiedzi zapalnej organizmu.
Z chemicznego punktu widzenia kwasy tłuszczowe są to związki składające się z łańcucha węglowego o określonej ilości atomów węgla w łańcuchu i grupy lub grup karboksylowych. Ich podział może być różnoraki, a jego przedstawienie ułatwi zrozumienie dalszej części artykułu.
Kwasy tłuszczowe dzielimy następująco:
- W zależności od liczby atomów węgla w łańcuch węglowym:
- krótkołańcuchowe (C4–8),
- średniołańcuchowe (C10–C14),
- długołańcuchowe (C16–C24).
- W zależności od rodzaju i liczby wiązań podwójnych w cząsteczce:
- nasycone (wszystkie wiązania pojedyncze);
- nienasycone (przynajmniej jedno wiązanie podwójne):
- jednonienasycone,
- wielonienasycone.
- W zależności od pozycji pierwszego wiązania podwójnego:
- rodzina n-3 (omega-3, ω-3),
- rodzina n-6 (omega-6, ω-6),
- rodzina n-9 (omega-9, ω-9).
- W zależności od izomerii (geometrycznej i pozycyjnej):
- izomery cis;
- izomery trans:
- pochodzenia naturalnego,
- pochodzenia przemysłowego.
Jak wiadomo, kwasy tłuszczowe stanowią główne źródło tłuszczów, które są niezbędne do prawidłowego rozwoju i utrzymania funkcji życiowych organizmu, w tym prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego. Dla przypomnienia, jeden gram tłuszczu dostarcza ok. 9 kcal energii, a 20–35% dziennego zapotrzebowania energetycznego u zdrowych dorosłych osób powinno pochodzić właśnie z tłuszczów1.
Kwasy tłuszczowe nasycone
Nasycone kwasy tłuszczowe syntetyzowane są w organizmie człowieka i ich dostarczanie z dietą nie wydaje się konieczne. Według najnowszych zaleceń ich spożycie wśród dorosłych powinno być tak niskie, jak to tylko możliwe. Należy przy tym jednak pamiętać, aby osiągnąć w diecie odpowiednią ilość tłuszczów (tj. 20–35% całkowitej dostarczonej energii).
Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe znajdują się głównie w tłuszczu mlecznym, zaś średniołańcuchowe – w oleju kokosowym (kwas laurynowy C12:0*, kwas mirystynowy C14:0). Z kolei długołańcuchowe kwasy tłuszczowe to najpowszechniej stosowany w społeczeństwie kwas palmitynowy (C16:0) znajdujący się w oleju palmowym, smalcu i tłuszczu wołowym oraz kwas stearynowy (C18:0), który spożywany jest wraz z masłem kakaowym czy tłuszczem wołowym1-3.
Zadaniem układu immunologicznego jest ochrona organizmu przed czynnikami zewnętrznymi. Funkcjonowanie mechanizmów odpornościowych uzależnione jest od wielu czynników, m.in. uwarunkowań genetycznych, wieku, kondycji zdrowotnej, stresu, a także diety. Jednym ze składników diety o udowodnionym wpływie na układ immunologiczny są kwasy tłuszczowe, które uczestniczą w regulacji odpowiedzi zapalnej organizmu.
W dalszej części artykułu przeczytacie Państwo między innymi o:
- właściwościach nienasyconych kwasów tłuszczowych i izomerach trans
- związkach będących pochodnymi kwasów łuszczowych
- wpływie kwasów tłuszczowych na układ odpornościowy
Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.
