ROLA DIETY PODCZAS CIĄŻY

Ciąża jest stanem fizjologicznym prowadzącym do wzrostu zapotrzebowania na energię. Prawidłowa dieta oraz odpowiednia aktywność fizyczna to czynniki odgrywające znaczącą rolę w przebiegu ciąży, prawidłowym rozwoju dziecka, wpływające na zdrowie zarówno matki, jak i niemowlęcia. Sposób żywienia warunkuje ponadto odpowiednie kształtowanie dziecka w przyszłości, stan jego zdrowia fizycznego i psychicznego. Od drugiego trymestru ciąży obserwuje się wzrost zapotrzebowania energetycznego u matki, a także zwiększoną potrzebę dostarczenia niektórych składników mineralnych, jak i witamin. Szczególnie ważnymi składnikami diety są kwas foliowy, żelazo, cynk czy witamina B6 oraz niacyna. Pierwszy związek niezbędny jest do prawidłowego rozwoju płodu na wczesnych etapach i zapobiega powstawaniu wad cewy nerwowej. Właśnie z tego względu zaleca się jego suplementację już przed zajściem w ciążę. Okazuje się, że niedobory żywieniowe prowadzić mogą w konsekwencji do rozwoju różnorodnych chorób niezakaźnych u dziecka w późniejszym życiu, m.in. otyłości, cukrzycy, nawet nowotworów, schorzeń sercowo-naczyniowych czy chorób psychicznych⁵.

ZABURZENIA ODŻYWIANIA

Zaburzenia odżywiania to grupa zaburzeń zdrowia psychicznego³. Cechują się występowaniem u chorego dysfunkcyjnych zachowań żywieniowych, głównie rygorystycznego ograniczenia energii dostarczanej wraz z pożywieniem lub też epizodów objadania się czy zachowań przeczyszczających, a niekiedy etapów wszystkich tych postaw następujących po sobie⁵ . Schorzenia te znacznie upośledzają zdrowie oraz funkcjonowanie psychospołeczne człowieka³. Zalicza się do nich przede wszystkim jadłowstręt psychiczny (AN, anorexia nervosa) oraz bulimię (BN, bulimia nervosa); są to jedne z najczęściej występujących zaburzeń jedzenia. AN charakteryzuje się zbyt wysokim ograniczeniem poboru energii wraz z pożywieniem, co skutkuje znaczącą utratą masy ciała ze współwystępującym patologicznym lękiem przed jej przyrostem oraz zniekształconym obrazem własnego ciała. BN natomiast definiowana jest poprzez regularnie występujące epizody objadania się, a następnie wymuszanie niewłaściwych zachowań kompensacyjnych, takich jak wymioty czy zażywanie środków przeczyszczających, a niekiedy także głodzenie się czy nadmierna i zbyt intensywna aktywność fizyczna. Praktyki te mają na celu uniknięcie wzrostu masy ciała. Bulimii psychicznej towarzyszy przy tym spożycie znacznie większej ilości pożywienia w dość krótkim okresie w porównaniu do wielkości porcji osoby zdrowej i związane z tym poczucie winy, braku kontroli, zawstydzenia czy wstrętu do samego siebie⁵ . Zaburzenia odżywiania są niezwykle szkodliwe pod względem fizycznym dla organizmu i mogą zagrażać życiu. W konsekwencji takich praktyk dochodzić może do rozwoju osteoporozy, problemów żołądkowo-jelitowych, uszkodzeń nerek, zaburzeń czynności serca czy też erozji zębów, a nawet zaburzeń seksualnych^1,10. Oczywiście stan taki nie pozostaje bez wpływu na zdrowie psychiczne, gdyż wiąże się z zwiększonym ryzykiem samobójstw czy depresji oraz lęku, jak i upośledzeń zarówno społecznych, jak i zawodowych¹⁰.